Μαθησιακές Δυσκολίες
Οι Μαθησιακές δυσκολίες είναι ένας γενικός πολυσυλλεκτικός όρος που αναφέρεται σε μια ανομοιογενή ομάδα διαταραχών, οι οποίες εκδηλώνονται με σημαντικές δυσκολίες στην πρόσκτηση και χρήση δεξιοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικής σκέψης. Υπολογίζεται ότι περίπου 15% του μαθητικού πληθυσμού εμφανίζει κάποια Μαθησιακή Δυσκολία σε έναν ή περισσότερους τομείς.
Οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, πιο συγκεκριμένα, χαρακτηρίζονται από μια απροσδόκητη αποτυχία ή πολύ χαμηλή επίδοση του παιδιού στις σχολικές δεξιότητες η οποία όμως δε δικαιολογείται από την ηλικία, το νοητικό του δυναμικό και τις εκπαιδευτικές δυνατότητες που του παρέχονται. Φαίνεται πως η βάση των διαταραχών αυτών είναι νευρολογικής φύσεως και άρα εγγενής. Προβλήματα συμπεριφοράς, αυτοελέγχου, κοινωνικής αντίληψης και κοινωνικής αλληλεπίδρασης μπορεί να συνυπάρχουν με τις Μαθησιακές Δυσκολίες. Αργότερα το άτομο, και ως ενήλικας ενδέχεται να αντιμετωπίζει δυσκολίες σε δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, καθώς κάποιες μπορεί να απαιτούν δεξιότητες αναγνωστικές, μαθηματικές κλπ. Δυσκολεύοντας τη λειτουργικότητα και συναναστροφή σε κάποιες περιστάσεις.
Σύμφωνα με το DSM – IV (εργαλείο ταξινόμησης διαταραχών) παρατηρούνται τέσσερις βασικές κατηγορίες Μαθησιακών Διαταραχών:
Η Διαταραχή της Ανάγνωσης,
Η Διαταραχή των Μαθηματικών,
Η Διαταραχή της Γραπτής Έκφρασης,
Η Μαθησιακή Διαταραχή μη Προσδιοριζόμενη Αλλιώς.
Διαταραχή της αναγνωστικής ικανότητας περιλαμβάνει:
- Αντικατάσταση γραμμάτων που μοιάζουν οπτικά ή ακουστικά ομοιότητες (φ-θ, ζ-δ, π-τα, ο-α κλπ)
- Παραλείψεις γραμμάτων ακόμα και συλλαβών μέσα σε λέξεις
- Προσθήκη γραμμάτων ή και συλλαβών
- Αντιμεταθέσεις γραμμάτων
- Αντιστροφές (καθρεφτισμοί) γραμμάτων
- Άστοχος τονισμός
- Παραλεξίες
- Υπερπήδηση λέξεων ή σειράς
- Συλλαβισμός
- Διπλές αναγνώσεις
-Κόμπιασμα και μηχανικό διάβασμα
Δευτερογενείς δυσκολίες αφορούν κυρίως στην κατανόηση του κειμένου και την δυνατότητα απάντησης σε ερωτήσεις περιεχομένου ή απόδοσης νοήματος, καθώς μπορεί να αλλοιωθούν από αναγνωστικά σφάλματα. Ωστόσο δεν είναι πάντοτε απαραίτητο ότι ένα παιδί με αναγνωστικές δυσκολίες θα έχει και προβλήματα κατανόησης.
Διαταραχή της ορθογραφίας περιλαμβάνει:
- Αντικατάσταση γραμμάτων και συμπλεγμάτων που μοιάζουν οπτικά ή ακουστικά (φ-θ, ζ-δ, π-τα, ζ-ξ, ο-α / στ-τσ- τζ, ντ-μπ, σκ-στ κλπ)
- Παραλείψεις γραμμάτων ακόμα και συλλαβών μέσα σε λέξεις
- Προσθήκη γραμμάτων ή και συλλαβών
- Αντιμεταθέσεις γραμμάτων
- Αντιστροφές (καθρεφτισμοί) γραμμάτων
- Άστοχος τονισμός ή πλήρης παράληψή του
- Υπερπήδηση λέξεων ή σειράς (κατά την αντιγραφή)
- Μη επιτυχής εφαρμογή και τήρηση ορθογραφικών κανόνων κατά τη γραφή (τόσο σε καταλήξεις όσο και στο θέμα της λέξης)
- Μη τήρηση ορίων ανάμεσα στις λέξεις, καθώς και των περιθωρίων
- Σύγχυση πεζών και κεφαλαίων
- Έλλειψη σημείων στίξης
Οι δυσκολίες αυτές εμφανίζονται τόσο στην ελεύθερη, όσο στην καθ’ υπαγόρευση γραφή ενώ κάποιες φορές ακόμα και στην αντιγραφή. Παράλληλα εμφανίζεται δυσκολία στο να αποτυπώσουν τις σκέψεις και ιδέες τους στο χαρτί ακόμα και όταν στον προφορικό λόγο παρουσιάζουν ευγλωττία. Δυσκολία όσον αφορά την σύνταξη, τη δομή του λόγου, συχνές επαναλήψεις λέξεων καθώς και χρήση περιορισμένου λεξιλογίου και χρήση εκφράσεων που δεν είναι δόκιμες ή άστοχες στον γραπτό λόγο.
Διαταραχή των μαθηματικών ικανοτήτων περιλαμβάνει:
- Δυσκολία στην κατανόηση των προβλημάτων
- Δυσκολία στην κατανόηση των συμβόλων των μαθηματικών πράξεων
- Δυσκολία κατανόησης και τήρησης της θέσης των αριθμών
- Δυσκολία στην εκμάθηση και εκτέλεση των βασικών αριθμητικών πράξεων
- Δυσκολία στην εκτέλεση νοερών πράξεων
- Δυσκολία επεξεργασίας σύνθετων δεδομένων
- Δυσκολία στην αντίληψη της αλληλουχίας των βημάτων κατά την επίλυση προβλημάτων
- Εμμονή σε ένα τρόπο επίλυσης
- Ανεπάρκειες σε απλούς υπολογισμούς
-Δυσκολία στην απομνημόνευση απλών υπολογισμών (6+4=10 κλπ) και της προπαίδειας
- Εκτέλεση πράξεων με τα δάχτυλα ακόμα και σε μεγαλύτερες ηλικίες